Zmarł Jan Zbigniew Wroniszewski ps. „Znicz”

SONY DSCW dniu 28 sierpnia 2014 r. w wieku 93 lat zmarł w Olsztynie Jan Zbigniew Wroniszewski ps. „Znicz”.

Autor cyklu książek wydanych w ramach bibliotecznego wydawnictwa ARSLIBRIS pt. „Końskie i powiat konecki 1939-1945″. W roku 2005 otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Gminy Końskie. Współtwórca i organizator obchodów Koneckiego Września, autor odczytywanego od 1984 roku „Koneckiego Apelu Poległych”.
Urodził się 11 marca 1921 roku w Kaliszu. Lata 1927-28 spędził we wsi Szarbsko nad Pilicą. Szkołę powszechną ukończył w Przedborzu. W roku 1934 przeniósł się z rodziną do Końskich. W latach 1934-1939 był uczniem państwowego gimnazjum i liceum (maturę zdał konspiracyjnie w roku 1942). W pierwszych dniach wojny służył ochotniczo w jednej z grup koneckiej samoobrony. Od 1 listopada 1939 r. był członkiem szkolnej konspiracji p.n. „Gimnazjalna Drużyna Bojowa”. Jesienią 1939 r. zajmował się poszukiwaniem broni z wrześniowych pól bitewnych.
W okresie od 17 lutego do 13 marca 1940 r. służył w Oddziale Wydzielonym mjr „Hubala” w Gałkach. Na początku 1941 r. został wraz z całą grupą „Gimnazjalnej Drużyny Bojowej” włączony do Związku Walki Zbrojnej. Od marca 1941 r. zaczął pracować z kolegą szkolnym Bolesławem Wielgosińskim „Grabowskim” w wywiadzie Obwodu (m.in. w lutym-marcu 1941 zorganizował złożone z młodszych kolegów szkolnych dwie grupy obserwatorów ruchu pojazdów Wehrmachtu). W czasie od 1 stycznia do 30 czerwca 1942 r. odbył zastępczy kurs Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty uzyskując stopień kaprala podchorążego. Od grudnia 1942 do maja 1943 kierował referatem szóstym Komendy Obwodu. W ramach swych obowiązków redagował i wydawał z pomocą brata Józefa Kazimierza („Konrada”) obwodowy dwutygodnik „Sprawy Polskie”. Od marca do 19 sierpnia 1943 był zastępcą i adiutantem komendanta miasta (placówki miejskiej „Wierch” – „Aza”) ppor. rez. Stanisława Strzemiecznego „Góry”. Współdziałał zarazem z kedywem Obwodu, uczestnicząc w większych akcjach dywersyjnych z grupą żołnierzy z plutonów miejskich 201 i 202.

Akcja na pociąg pod Wąsoszą w nocy 19/20 sierpnia 1943 r., w której brał udział, zbiegła się z masowymi aresztowaniami w Końskich. Nieobecny w domu „Znicz” (podobnie jak jego brat „Konrad”, przebywający w leśnej grupie kedywu kpr. „Allana”) uniknął aresztowania, lecz w zamian aresztowano i wysłano do obozu ich matkę. Poszukiwany w Końskich, wstąpił do II zgrupowania partyzanckiego „Ponury” ppor. „Robota” jako celowniczy erkaemu i dowódca grup wydzielonych. Około 3 listopada 1943 r., po powrocie II zgrupowania w lasy niekłańskie, pchor. „Znicz” odszedł na „melinę” do gminy Skotniki. Aresztowano go (wraz z bratem) 23 grudnia 1943 roku w Szarbsku nad Pilicą, a 1 lutego 1944 r. przewieziono obu do Radomia. Po śledztwie w tamtejszym gestapo wysłano ich 11 marca 1944 r. do obozu koncentracyjnego Gross Rosen, skąd przesyłano kolejno do obozów Auschwitz II, Mauthausen i Gusen II. W tym ostatnim obozie w dniu 5 maja 1945 roku oswobodził ich pododdział armii USA z grupą uzbrojonych więźniów z Mauthausen. Po prawie trzymiesięcznym pobycie w Linzu (Austria) bracia powrócili do Końskich i tego samego roku immatrykulowali się obaj na wydziale prawno-ekonomicznym Uniwersytetu Łódzkiego. „Znicz” studiował równolegle wokalistykę w Konserwatorium Łódzkim (później w Średniej Szkole Muzycznej) i jesienią 1949 r. zatrudnił się w jednym z tamtejszych teatrów lalek. Pracując zdał eksternistycznie egzaminy: aktorski (1955) i reżyserski (1965). W roku 1961 objął dyrekcję i kierownictwo artystyczne Olsztyńskiego Teatru Lalek. Prowadził go przez dwadzieścia lat, do przejścia na emeryturę. Do śmierci mieszkał w Olsztynie. Odznaczony m.in. Krzyżem Walecznych.
Szczegółowe wspomnienia ze swojego życia zawarł w autobiografii zatytułowanej „Życie w ciekawych czasach” wydanej przez konecką Bibliotekę Publiczną w 2009 roku.